Çölyak hastalığı, bağırsakta gluten intoleransına neden olan bir hastalıktır. Gluten tüketildiğinde, bağırsaktaki villus adı verilen kıvrımlı yapılar zarar görebilir. Ayrıca, ciltte de bazı belirtiler görülebilir. Bu makalede, çölyak hastalığına bağlı olarak ciltte meydana gelen belirtiler hakkında detaylı bilgiler vereceğiz.
Çölyak Hastalığı Nedir?
Çölyak hastalığı, sindirim sistemi bozukluğuna neden olan bir hastalıktır. Bu hastalık, gluten intoleransı nedeniyle ortaya çıkar. Glüten, buğday, arpa ve çavdar gibi yiyeceklerde bulunan bir proteindir. Çölyak hastaları, bu proteinlere karşı aşırı duyarlıdır ve buna karşı vücutları immün cevap gösterir. Bu yanıt, bağırsakların zarar görmesine neden olur ve bağırsaklarda hasar oluşur. İnsanlar, genellikle yaşamlarının erken dönemlerinde hastalık belirtilerini göstermeye başlarlar.
Bazı insanlar ise hiçbir semptom göstermeyebilir. Genel olarak, çölyak hastaları gluten içeren yiyecekleri tükettikleri zaman, bağırsaklarda iltihap ve hasar oluşur. Bu da sindirim sistemi problemlerine neden olur. Hastalığın tanısı, kan testleri ve biyopsi yaparak konulur.
Cilt Belirtileri
Çölyak hastalarında görülen cilt belirtileri arasında en sık rastlananlar kaşıntı, döküntü ve kızarıklık gibi durumlar ile karakterizedir. Bu belirtiler vücudun çeşitli bölgelerinde ortaya çıkabilir. Özellikle dirsek, diz, kalça gibi bölgelerde sıklıkla rastlanan kabarcıklar ve kaşıntılar, çölyak hastalarının sıklıkla karşılaştığı cilt problemlerinden biridir. Cilt belirtileri, hastalığın başlangıç evrelerinde de görülebilir ve hastalık ilerledikçe daha ciddi hale gelebilir. Bu nedenle, çölyak hastaları cilt belirtileri konusunda doktorlarına danışmalı ve gerekli tedavileri almaları gerekmektedir.
Dermatitis Herpetiformis
Dermatitis Herpetiformis (DH), çölyak hastalığına özgü bir cilt hastalığıdır. Bu durum, özellikle dirsek, diz, kalça gibi bölgelerde çoğunlukla kabarcıklı ve kaşıntılı cilt belirtileriyle kendini gösterir. Kabarcıklar iyileştikten sonra iz kalabilir. Bu belirtiler, çölyak hastalığından bağımsız olarak kendini gösterebilir ve bazı durumlarda DH’ye neden olan gluten intoleransı teşhis edilmeden önce cilt semptomları ortaya çıkabilir.
DH tanısı, cilt biyopsisinin incelenmesi ile konulabilir. Tedavi edilmediğinde, cilt semptomları kronikleşebilir ve daha ciddi sorunlar oluşabilir. Gluten içermeyen bir diyetle tedavi edilebilen DH, steroidler ve sıvı duşlarla da yönetilebilir. DH’nin neden olduğu semptomların hafifletilmesine yardımcı olan bazı topikal kremler de mevcuttur.
Kabarcıklar
Kabarcıklar, özellikle deride sıklıkla gözlemlenen çölyak hastalığı cilt belirtilerinden biridir. Kabarcıklar, ciltteki enflamasyondan kaynaklanan bir reaksiyon sonucu ortaya çıkan kırmızı ve kabarık lezyonlardır. Bu kabarcıklar, genellikle dirsek, diz, kalça gibi eklem bölgelerinde görülür. İçerisinde irin veya kan bulunmayan bu kabarcıklar, kaşıntıya da neden olabilir. Eğer bir kişide kabarcıklarla birlikte çölyak hastalığına bağlı diğer belirtiler de gözlemleniyorsa, en kısa sürede bir doktora görünmek gerekmektedir.
Kaşıntılar
Çölyak hastalığına bağlı cilt belirtileri arasında en yaygın olanı kaşıntılardır. Kabarcıkların ortaya çıkmasıyla birlikte cildin kaşınması sıkça görülen bir durumdur. Bu kaşıntılar, genellikle el ve ayak parmaklarında, dirseklerde, dizlerde ve kalçalarda meydana gelir. Cildin kaşınması, zamanla cildin tahriş olmasına ve enfeksiyon kapmasına neden olabilir. Bu nedenle, çölyak hastaları, kaşıntılarını hafifletmek için doktorları tarafından önerilen kremler kullanmalıdırlar. Ayrıca, glütensiz bir diyet uygulayarak kaşıntıların azalmasını sağlamak da mümkündür.
Behçet Hastalığı
Behçet hastalığı, kronik bir hastalık olup, her yaşta görülebilir. İlk belirtileri genellikle ağızda veya genital bölgede görülen yaralardır. Ayrıca, ciltte kırmızı kabarcıklar ve nodüller de sıklıkla görülen belirtiler arasındadır. Bu belirtilere ek olarak, baş ağrısı, ateş, karın ağrısı, gözle ilgili sorunlar ve eklem ağrıları da görülebilir. Behçet hastalığı genellikle tedavi edilebilir ancak tedavinin amacı hastalığın semptomlarını hafifletmek ve tekrarlamasını önlemektir.
Tedavi
Çölyak hastalığına bağlı cilt belirtileri, gluten içermeyen bir diyetle tedavi edilebilir. Belirtiler ilk olarak diyet değişikliği yapıldıktan sonra birkaç hafta içinde azalmaya başlarlar. Bu diyette, buğday, arpa ve çavdar gibi glüten içeren tahılların tüketimi kesilmelidir. Ayrıca, glüten içeren soslar, baharatlar ve bazı ekmekler gibi diğer gıdalar da diyetten çıkarılmalıdır.
Tedavi edilmediğinde, cilt belirtileri kronikleşebilir ve daha ciddi sorunlara neden olabilirler. Örneğin, Dermatitis Herpetiformis gibi diğer cilt problemleri ortaya çıkabilir veya ciddi bağırsak sorunları gelişebilir. Bu nedenle, çölyak hastalığı teşhisi konan kişilerin bir diyetisyen veya doktorla çalışarak glüten içermeyen bir diyetle tedavi yöntemlerini öğrenmeleri ve zamanında uygulamaları önemlidir.
