Pulmoner arteriyel hipertansiyon (PAH), akciğerlerdeki kan damarlarının daralması veya tıkanması sonucu kanın kalbe düzenli bir şekilde akışının zorlaşmasıdır. Bu durumda kalp, kan pompalamak için daha fazla çalışır ve zamanla zayıflayabilir. PAH hastalığının erken belirtileri arasında nefes darlığı, yorgunluk, çarpıntı, öksürük ve göğüs ağrısı yer alır. Hastalığın daha şiddetli belirtileri ise dudak ve parmaklarda morarma veya siyanoz (mavi renk), bacaklarda şişme, ödem, karında sıvı birikimi ve baş dönmesi olabilir. Bebeklerde PAH hastalığı diğer belirtileri içerir: beslenme sorunları, yorgunluk, huzursuzluk, iştahsızlık, çarpıntı, idrar yapamada zorlanma ve öksürük. Teşhis genellikle görüntüleme testleri ile konulur ve tedavi, hastalığın semptomlarının şiddetine göre belirlenir.
PAH Hastalığı Nedir?
PAH hastalığı, akciğerlerdeki kan damarlarının daralması veya tıkanması sonucu kanın kalbe düzenli bir şekilde akışının zorlaşmasıdır. Normal koşullarda, oksijenli kan kalpten akciğerlere pompalanır, akciğerlerde oksijenlenir ve tekrar kalbe geri döner. Ancak PAH hastalığında, daralmış veya tıkanmış kan damarları kan akışını engeller ve bu da kalbin daha fazla çalışması ve kanı pompalamak için daha çok güç harcaması anlamına gelir. Bu aşırı çalışma zamanla kalbin zayıflamasına ve kalp yetmezliğine yol açabilir. PAH hastalığı tedavi edilmezse, insan yaşam kalitesini azaltan ve ölümcül sonuçlar doğurabilen bir hastalık olabilir.
PAH Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
PAH hastalığı, akciğerlerdeki kan damarlarının daralması veya tıkanması sonucu kanın kalbe düzenli bir şekilde akışının zorlaşmasıdır. Erken belirtileri arasında nefes darlığı, yorgunluk, çarpıntı, öksürük ve göğüs ağrısı yer almaktadır. Nefes darlığı, aktiviteler sırasında veya dinlenirken bile hissedilebilir. Yorgunluk hissi, normal aktivitelerin bile yapılmasını güçleştirebilir. Kalp atışında hızlanma ve çarpıntı hissi de erken belirtiler arasında yer almaktadır. Öksürük ve göğüs ağrısı da sürekli bir hal alabilir.
- Nefes darlığı
- Yorgunluk
- Çarpıntı
- Öksürük
- Göğüs ağrısı
- Dudak ve parmaklarda morarma veya siyanoz (mavi renk)
- Bacaklarda şişme, ödem
- Karında sıvı birikimi
- Baş dönmesi
PAH hastalığının erken belirtileri arasında nefes darlığı, yorgunluk, çarpıntı, öksürük ve göğüs ağrısı yer alır. Nefes darlığı genellikle fiziksel aktivite sırasında veya dinlenirken bile görülebilir. Yorgunluk, günlük rutin aktiviteleri yaparken bile yorulmaya neden olabilir. Çarpıntı, hızlı veya düzensiz kalp atışları olarak tanımlanır ve sıklıkla nefes darlığı ile birlikte ortaya çıkar. Öksürük, kanlı balgam gibi daha şiddetli semptomlarla birlikte olabilir. Göğüs ağrısı da yaygın bir belirtidir ve sıklıkla solunum sırasında artar. Bu belirtiler PAH hastalığının erken teşhisi için önemlidir ve tedavi sürecinin başarısı için önemlidir.
Daha Şiddetli Belirtiler
PAH hastalığının daha ileri evrelerinde belirtiler giderek artmaktadır. Dudak ve parmaklarda morarma veya siyanoz (mavi renk) oluşabilir. Ayrıca, bacaklarda şişlik, ödem, mide bulantısı ve nefes darlığı daha belirgin hale gelir. Bunların yanı sıra, karında sıvı birikimi ve sol kalp yetmezliği de ortaya çıkabilir. Baş dönmesi, bayılma ve uyku apnesi de görülebilir. Daha şiddetli belirtiler, hastalığın ciddiyeti ile orantılıdır. Bu nedenle, bu belirtilerle karşılaşıldığında, bir doktora başvurmak gerekir.
- =
=
=
=
=
PAH hastalığının daha şiddetli belirtileri arasında dudak ve parmaklarda morarma veya siyanoz (mavi renk) gözlenebilir. Aynı zamanda bacaklarda şişme ve ödem ile birlikte karın bölgesinde sıvı birikimi de meydana gelebilir. Baş dönmesi de yine şiddetli belirtiler arasında yer alır. Bu belirtiler hastalığın ilerlemesiyle birlikte artabilir ve hayat kalitesini ciddi şekilde olumsuz etkileyebilir. Söz konusu belirtilerle karşılaşan kişilerin derhal bir doktora başvurması önerilir.
Bebeklerde Belirtiler
Bebeklerde PAH hastalığı bazı belirtiler gösterir ve bu belirtiler yetişkinlerdekinden farklıdır. Beslenme sorunları, yorgunluk, huzursuzluk ve iştahsızlık bebeklerde görülen belirtilerden bazılarıdır. Bebeklerde PAH hastalığı da çarpıntı, idrar yapmada zorluk ve öksürük gibi belirtiler gösterebilir. Bebeklerde belirtiler diğer yaş gruplarına kıyasla daha az belirgin olabilir, ancak ebeveynler bebeklerinin bu belirtilerini fark ederlerse bir doktora danışarak tedaviye başlamalıdırlar. Hızlı bir teşhis, tedavinin daha hızlı ve etkili bir şekilde başlamasını sağlayarak bebeklerde daha iyi sonuçlar elde edilmesine yardımcı olabilir.
Bebeklerde PAH hastalığı, beslenmelerinde sorunlara neden olabilir. Bebeğin yeterince beslenemediği için tedirgin ve huzursuz hissedebilirler. Bunun yanı sıra, iştah kaybı, yorgunluk ve çarpıntı gibi belirtiler de ortaya çıkabilir. İdrar yapmakta zorlanma ve öksürük de bu belirtiler arasındadır. Ebeveynler, bebeğin bu belirtilerini fark ederse, bir doktora başvurarak gerekli tedaviyi almaları önemlidir.
Teşhis ve Tedavi
PAH hastalığının teşhisi, solunum fonksiyon testleri, kan testleri ve görüntüleme testleri ile konur. Bu testler arasında akciğer tomografisi ve ultrason da yer alabilir. Bu testler, doktorların hastalığın şiddetini ve altta yatan diğer sağlık koşullarını belirleyebilmelerine yardımcı olur. Tedavi seçenekleri de semptomların şiddetine ve altta yatan sağlık koşullarına göre belirlenir. Tedavi amacı, hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak, semptomları hafifletmek ve hastanın yaşam kalitesini artırmaktır. Tedavi seçenekleri arasında ilaçlar, oksijen terapi, diyet ve yaşam tarzı değişiklikleri ile cerrahi müdahale yer alabilir. Doktorlar, hastaların semptomlarının kontrol altına alınması ve hastalığın ilerlemesinin önlenmesi için önerilerde bulunabilirler.
