Lupus hastalığı, bağışıklık sisteminin vücuttaki dokulara zarar vermesiyle oluşan kronik bir otoimmün hastalıktır. Bağışıklık sistemi normalde virüs ve bakterilere karşı savaşır, ancak lupus hastalarında vücudun kendi dokularına karşı saldırı gerçekleşir. Bu hastalık, genellikle dokuz belirti ile ilişkilendirilir. Yorgunluk, eklem ağrısı, eklem şişliği, deri döküntüleri, saç dökülmesi, nefes darlığı, göğüs ağrısı, tiroid hastalığı, anemi ve baş ağrısı lupus hastalarında yaygın belirtiler arasındadır. Bu belirtiler sıklıkla sinsi bir şekilde başlar, ancak zamanla kötüleşebilir ve bazen kontrol altına alınması zor olabilir.
1. Yorgunluk
Lupus hastalığı, bağışıklık sisteminin vücuttaki dokulara zarar vermesi nedeniyle ortaya çıkan bir otoimmün hastalıktır. Lupus hastalarının %90’ından fazlası yorgunluk hisseder. Gözlemlenen yorgunluğun nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, hastalığın kendisi, uyku bozukluğu, anemi veya depresyon gibi diğer faktörlerin kombinasyonu gibi birçok nedeni olabilir.
Lupus hastaları yorgunluk hissettiğinde, herhangi bir aktiviteyi yapmakta zorlanabilirler. Bu, iş veya sosyal hayatlarını olumsuz etkileyebilir.
Yorgunluk, lupusun en yaygın belirtilerinden biridir ve tedavi edilmesi için birçok seçenek vardır. İlaçlar, egzersiz ve uyku düzenlemeleri gibi tedaviler ile yorgunluğu azaltmak mümkündür.
2. Eklem ağrısı
Lupus hastalığı olan kişilerde eklem ağrısı ve şişlik sık görülen belirtilerdir. Bu belirtiler vücudun farklı bölgelerinde ortaya çıkabilir. Eklemlerdeki ağrı ve şişlikler, genellikle sabahları hissedilir ve gün boyunca devam edebilir. Eklem ağrısının şiddeti, kişiden kişiye değişebilir. Bazı kişilerde hafif ağrılar, bazılarında ise çok şiddetli ağrılar hissedilir. Eklem ağrısına neden olan durumlar arasında vücudun farklı bölgelerinde inflamasyon, kasların ve tendonların etkilenmesi, sıvı birikmesi gibi faktörler yer alır. Lupus hastalarının eklem ağrısı ve şişliği ile birlikte sıcaklık hissi de yaşayabileceği unutulmamalıdır.
2.1 Sıcaklık
Lupus hastaları, eklem ağrısı ve şişlikleriyle birlikte vücudun farklı bölgelerinde ısınma hissi yaşayabilirler. Bu durum genellikle yorgunluğa, aşırı stres ve yüksek ateşe bağlıdır. Bu belirtilerle birlikte ateş yüksekse, lupus krizi yaşanabilir. Lupus hastaları bu nedenle vücut sıcaklıklarını düzenli olarak ölçmelidirler.
Bu belirtilerle başa çıkmak için, hastaların sık sık dinlenmeleri ve sıvı tüketimlerini artırmaları önemlidir. Ayrıca, uygun tedavi yöntemleri de semptomların şiddetini azaltabilir. Hastaların lupus endokrin problemleri için bir uzman doktora danışmaları gerekir.
3. Deri döküntüleri
Deri döküntüleri, lupus hastalarında oldukça yaygın bir belirtidir. Bu döküntüler sıklıkla yüz, ense, boyun ve göğüs bölgesinde ortaya çıkabilir. Renk değişiklikleri, kırmızı veya morumsu olabilir ve kuru veya pullu görünebilir. Deri döküntülerinin bir diğer çeşidi de kelebek şeklinde yüz döküntüsüdür. Bu döküntü, gözlerin üzerindeki alın bölgesinden başlayarak yanakları kaplayan bir görünüme sahiptir. Lupus hastaları ayrıca deride yaralar ve kabarcıklar gibi belirtiler yaşayabilirler. Bu belirtiler genellikle güneş ışığına maruz kalma gibi tetikleyici faktörlerle ilişkilendirilir.
3.1 Kelebek şeklinde yüz döküntüsü
Lupus hastalığından muzdarip olanların yaklaşık %40’ı kelebek şeklinde bir döküntü yaşar. Bu döküntü, gözlerin üzerindeki alın bölgesinden başlar ve yanakları kaplar. Genellikle güneş ışığına maruz kalmaktan sonra ortaya çıkar. Döküntü, genişliği ve sertliği açısından değişir ve bazen kaşıntıya neden olabilir. Lupus hastalarının nefes alma zorluğu, ateş, eklem ağrısı, saç dökülmesi, yorgunluk, deri döküntüleri, baş ağrısı ve tiroid hastalığı da dahil olmak üzere bir dizi semptomu vardır. Bu semptomlara maruz kalan hastalar acil tıbbi yardım aramalıdır.
4. Saç dökülmesi
Lupus hastalığı, vücuttaki bağışıklık sisteminin yanlışlıkla normal dokulara saldırmasıyla oluşan bir otoimmün hastalıktır. Lupus, saç dökülmesi de dahil olmak üzere birçok belirtiye yol açabilir. Saç dökülmesi, lupus hastalarının sıklıkla karşılaştığı bir sorundur. Lupus hastalarındaki saç dökülmesi genellikle kafa derisindeki doğal saç döngüsüne müdahale ederek oluşur. Saçlar, lupus hastalarında hızlı bir şekilde incelir ve kırılgan hale gelir. Hastalar, saçlarının daha az hacimli olduğunu ve daha ince göründüğünü fark edebilirler.
5. Nefes darlığı
Lupus hastalarında nefes darlığı sıklıkla görülen ve oldukça rahatsız edici belirtilerden biridir. Bu belirtinin nedeni ise akciğerlerde görülen iltihaplanmadır. Lupus hastalarının akciğerleri otoimmün saldırıya uğramaktadır ve bu da akciğer dokusunda tahribata neden olur. Akciğerlerdeki bu tahribat nefes darlığına yol açabilir. Lupus hastaları bu belirtiden muzdarip oldukları takdirde, mutlaka bir sağlık uzmanına başvurarak tedavi planı oluşturmalıdırlar. Tedavi planı genellikle kortikosteroidler, immünsupresif ilaçlar ve bronkodilatatörler gibi ilaçlar içerebilir.
6. Göğüs ağrısı
Göğüs ağrısı, lupus hastalarında kalp krizi belirtisi olarak ortaya çıkabilir. Bu ağrı, kalbin etrafındaki zarı veya kalbin kendisini etkileyebilir. Göğüs duvarındaki kaslar da dahil olmak üzere vücudun diğer bölgelerinde de hissedilebilir. Bu belirti genellikle orta şiddette başlar ve uyluk bölgesine doğru yayılır. Göğüs ağrısı, kalp krizi riskini artıran bir belirtidir, bu nedenle hemen tıbbi yardım alınmalıdır.
7. Tiroid hastalığı
Lupus hastalığının bağışıklık sistemi üzerinde birçok olumsuz etkisi vardır. Lupus, tiroid bezi dahil olmak üzere vücuttaki birçok organa zarar verebilir. Hastalık, tiroid bezinin işleyişini bozarak hipotiroidizme neden olabilir. Lupus hastaları, hipotiroidizm semptomları olan aşırı yorgunluk, kilo alımı, depresyon ve zayıf konsantrasyon gibi belirtiler yaşayabilirler. Tedavi edilmediği takdirde hipotiroidizm, kalp rahatsızlığı, felç ve diğer sağlık sorunlarına yol açabilir. Lupus hastalarının tiroid bezinin işlevi için düzenli olarak kontrol edilmeleri ve gerekli tedavilerin uygulanması önemlidir.
8. Anemi
Lupus hastalığı, bağışıklık sistemi tarafından vücuttaki dokulara saldırıya geçmesiyle ortaya çıkan kronik bir otoimmün hastalıktır. Bu saldırı sonucu kırmızı kan hücreleri de hedef alınabilir ve anemi oluşabilir. Lupus hastaları, kırmızı kan hücrelerine yönelik saldırılar sonucu yorgunluk, nefes darlığı ve halsizlik gibi belirtiler yaşayabilirler.
Anemi, vücutta yeterli oksijen taşıyamayan alyuvar hücrelerinin azalması sonucu meydana gelir. Lupus hastalarında anemi oluşması, hastalığın ilerlemesi ve tedavinin yetersiz kalmasıyla ilişkilidir. Bunun yanı sıra, anemi, hastalığın diğer belirtileriyle birleşerek hayat kalitesini olumsuz yönde etkiler.
Lupus hastalığına sahip olan kişiler, anemi belirtileri yaşadıklarında hemen bir doktora başvurmalıdır. Anemi, ilaçlar ve beslenme düzeninde yapılan değişikliklerle tedavi edilebilir. Elma, balık, ıspanak ve kırmızı biber gibi besinler, anemi tedavisinde yardımcı olabilecek yüksek demir içeriğine sahip besinlerdir.
9. Baş ağrısı
Lupus hastaları, migren tarzı baş ağrılarından etkilenebilirler. Baş ağrıları, günlük aktiviteleri zorlaştırabilir ve hastaların yaşam kalitesini düşürebilir. Baş ağrısı genellikle kötüleşir ve kontrol altına almak zor olabilir. Baş ağrılarına neden olan birçok faktör olabilir, ancak bu baş ağrıları genellikle stres, yorgunluk veya hararet nedeniyle ortaya çıkabilir. Lupus hastalarının baş ağrıları için birçok tedavi seçeneği vardır, ancak öncelikle hastanın kendi durumuna ve ağrıların şiddetine göre belirlenmelidir.
