Kronik böbrek hastalığı, böbrek fonksiyonlarının yavaş yavaş bozulduğu bir durumdur ve belirtileri genellikle hastalığın ilerlemesiyle artar. Bu hastalığın belirtileri, erken aşamalarda sıklıkla fark edilmez ve böbreklerde hasar ciddi olduğunda anlaşılır. Bu belirtiler arasında sıvı birikimi, yorgunluk, anemi, mide bulantısı ve kusma, kemik problemleri ve uyku bozuklukları yer alır. Hastalık önemsenmez ve tedavi edilmezse sonuçları ciddi olabilir. Bu nedenle, kronik böbrek hastalığı belirtileri fark edildiğinde, bir doktora danışmak önemlidir. Belirtiler erken teşhis edilebilirse, önleyici tedbirler alınarak hastalığın ilerlemesi önlenebilir.
Erken Belirtiler
Kronik böbrek hastalığı, böbreklerin uzun süreli hasarından kaynaklanır. Erken belirtiler, hastalığın ilerlemeden önce bile fark edilebilir. Bu belirtiler arasında sıvı ve elektrolit dengesinin bozulması, tansiyon yükselmesi ve kan üre azotu artışı yer alır. Böbreklerdeki fonksiyon kaybına bağlı olarak, vücuttaki sıvı ve elektrolit dengesi bozulabilir, bu da özellikle ellerde, ayaklarda ve yüzde şişkinliğe neden olabilir. Ayrıca, tansiyon yükselmesi ve idrarda değişiklikler gibi diğer belirtiler de erken evrede ortaya çıkabilir.
Gelişmiş Belirtiler
Kronik böbrek hastalığının ilerlemesiyle birlikte, idrar rengi koyulaşabilir, yorgunluk hissi artabilir ve ciltte kaşıntı görülebilir. İdrarın dışkı gibi kokması ve köpük yapması da bu belirtilere eklenebilir. Ayrıca, böbreklerin yeterince çalışmaması sonucu vücutta biriken toksinlerin neden olduğu halsizlik ve yorgunluk hissi de artar. Yine, ciltte kaşıntı görülebilir. Kronik böbrek hastalığı olan kişilerde ciltte kaşıntı genellikle sırtta, kollarda ve bacaklarda başlar ve zamanla yayılır. Tedavi edilmediği takdirde, kronik böbrek hastalığı gelişmiş belirtilerle birlikte daha ciddi hale gelir ve böbreklerin tamamen işlevini kaybetmesine neden olabilir.
Anemi
Kronik böbrek hastalığı olan kişilerde, böbrekler normal çalışamadığı için vücutta biriken toksinler, alyuvarların yapımını engelleyerek anemiye neden olabilir. Anemi, yorgunluk, halsizlik, soluk bir cilt, çarpıntı, baş ağrısı ve odaklanma sorunları gibi belirtilerle kendini gösterir.
Tedavi edilmediği takdirde anemi, kalp sorunlarına, enfeksiyonlara ve hatta ölüme yol açabilir. Bu nedenle, kronik böbrek hastalığı olan kişilerin anemi belirtilerini ihmal etmemeleri ve mutlaka doktorlarına başvurmaları gerekmektedir. Tedavi seçenekleri arasında demir takviyeleri, eritropoetin ilaçları ve kan transfüzyonu gibi seçenekler yer alır.
Kalp Problemleri
Kronik böbrek hastalığı olan kişilerde gözlenen anemi, yani vücutta yeterli sayıda kırmızı kan hücresinin olmaması, kalp problemlerine neden olabilir. Çünkü kalp, kırmızı kan hücrelerinin vücuttaki tüm hücrelere oksijen taşımasına yardımcı olmak için pompalama gücü gerektirir. Anemi, kanın oksijen taşıma kapasitesini azaltır ve bu da kalp için daha fazla çalışma anlamına gelir. Bu nedenle, kronik böbrek hastalığı olan kişilerin kalp sağlığı da gözlemlenmelidir. Doktorlar, hastaların kan basıncını, kalp ritmini ve diğer kardiyovasküler belirtileri izlemeye yardımcı olacak testler yapabilirler.
Kemik Problemleri
Kronik böbrek hastalığı, vücuttaki fosfor ve kalsiyum dengesini etkileyerek kemikleri zayıflatabilir. Hastalığın ilerlemesi, kemiklerin güçsüzleşmesine, kırılganlığa ve osteoporoz riskinin artmasına neden olabilir. Bunun yanı sıra, böbreklerdeki mineral ve asit dengesi bozulduğunda, kemiklerdeki mineral yoğunluğu azalabilir ve kemik sağlığı bozulabilir. Kronik böbrek hastalığı olan kişilerde kemik ağrısı, eklemlerde sertlik ve hareket kısıtlılığı yaşanabilir. Beslenme düzeninde yapılan değişiklikler, güneş ışığından daha fazla yararlanma ve egzersiz yapma gibi tedavi yöntemleri, kemik problemlerinin önlenmesinde yardımcı olabilir.
Sıvı Birikimi
Kronik böbrek hastalığı olan kişilerde vücut aşırı su tutar ve sıvı birikimi görülebilir. Bu durum özellikle ayak bileklerinde fark edilir, ancak ellerde de görülebilir. Sıvı birikimi, ağırlık artışı, şişlik, halsizlik, yorgunluk, nefes darlığı gibi belirtilere neden olabilir. Bu belirtiler sıklıkla kişinin günlük aktivitelerini yapmasını zorlaştırır. Sıvı birikimi, tedavi edilmediğinde kalp yetmezliği ve akciğer ödemi gibi daha ciddi komplikasyonlara neden olabilir. Bu nedenle, kronik böbrek hastalığı olan kişilerin sıvı alımını sınırlamaları ve doktorlarına danışmaları önerilir.
Diğer Belirtiler
Kronik böbrek hastalığı olan kişilerde, sadece sıvı ve elektrolit dengesi bozulmaz. Bunun yanında iştah azalması, mide bulantısı ve kusma gibi belirtiler de görülebilir. Ayrıca uyku problemleri yaşanabilir. Bu belirtiler, hastalığın ilerlemesiyle birlikte artış gösterir. Hastalar, genellikle ağız kuruluğu hissi yaşarlar. Ayrıca böbreklerin normal seviyede çalışmaması, kanda birikerek nefrojenik diyabet insipidus gibi bazı metabolik bozukluklara neden olabilir. Böylece, kronik böbrek hastalığı olan kişilerin doktorlarının önerdiği şekilde tedavi edilmeleri ve bu belirtileri izlemeleri önemlidir.
Sonuç
Kronik böbrek hastalığı belirtileri, hastalığın ilerlemesiyle birlikte artmaktadır. Bu nedenle, belirtileri fark eden kişilerin bir doktora başvurması büyük bir önem taşımaktadır. Erken teşhis ve tedavi, böbrek hastalığına bağlı komplikasyonları önlemeye yardımcı olabilir. Böbrek fonksiyonlarının bozulduğu bir durumda, doktorunuzun önerilerine tam olarak uymak oldukça önemlidir. Sağlıklı bir diyet, egzersiz ve yeterli sıvı alımı, böbrek fonksiyonlarını destekleyebilir ve kronik böbrek hastalığının ilerlemesini yavaşlatmaya yardımcı olabilir.
