Epilepsi nöbetleri, aniden ortaya çıkan beyin fonksiyonlarının değişmesinden kaynaklanan tekrarlayıcı nöbetlerdir. Nöbetler, her insan için farklı bir şekilde belirtiler gösterme olasılığına sahiptir.
Epilepsi hastalarında nöbetler bazen uykuda meydana gelir ve fark edilemez. Ancak bazen aşırı duyusal uyarılara reaksiyon olarak ya da anlık fiziksel aktivitelerin yapılması sırasında meydana gelir ve kişinin yaşamını tehlikeye atabilir.
Bazı epilepsi nöbetleri şunları içerebilir:
- Kasılmalar veya spazmlar
- Beyin fonksiyonlarının kaybı ve bilinç kaybı
- Göz çevresinde tuhaf hareketler veya parlama
- Zihinsel karışıklık veya yavaşlama
- Yüksek baş ağrısı ve halüsinasyonlar
Epilepsi hastaları, nöbetlerine maruz kalmaktan kaçınmak için var olan tüm tedavi yöntemlerini kullanmalı ve nöbetlerini takip etmek için düzenli tıbbi bir kontrol sürecine girmelidir.
Genel Bilgi
Epilepsi, beyindeki sinir hücrelerindeki anormal elektriksel aktivitenin neden olduğu bir nörolojik hastalıktır. Bu anormal elektrik aktivitesi, beyin nöbetleri olarak adlandırılan ani, geçici bir duruma neden olur. Epilepsi, her yaşta görülebilir ancak çocuklar ve yaşlılar bu hastalığa daha yatkındır. Ayrıca, doğuştan beyin anomalileri olan kişiler, beyin yaralanmaları, tümörler ve enfeksiyonlar geçirenler de epilepsi riski altındadır. Epilepsi, insanların yüzde 1-2’sinde görülen bir hastalıktır.
Çeşitleri
Epilepsi hastalığına sahip olan bireylerde beyinde anormal elektriksel aktiviteler meydana gelerek tekrarlayan nöbetler oluşmaktadır. Epilepsi hastalığı farklı şekillerde ortaya çıkabilir ve çeşitli nöbet çeşitleri vardır.
Fokal epilepsi Beyindeki belirli bir bölgeden kaynaklanan anormal elektriksel aktiviteler nedeniyle oluşan nöbetlerdir. Jeneralize epilepsi ise beyindeki birçok bölgede eş zamanlı olarak ortaya çıkan anormal elektriksel aktiviteler nedeniyle oluşan nöbetlerdir. Diğer epilepsi çeşitleri ise fokal ve jeneralize epilepsinin haricinde kalan epilepsi çeşitleridir.
Fokal epilepsi de yine iki alt gruba ayrılmaktadır. Birinci grup olan basit fokal nöbetlerde hasta genellikle nöbetten önce uyarılma hissi veya anormallikler yaşar. Bu nöbetlerin belirtileri önceden belirlenmiştir ve farklı belirtiler gösterir. İkinci grupta yer alan kompleks fokal nöbetlerde ise belirtiler daha karmaşıktır ve hasta çevre ile etkileşimini kaybedebilir.
Jeneralize epilepside ise abseyan nöbetler sıkça görülür. Bu nöbetlerde hastada aniden başlayan belirgin titreme ve kasılma şeklinde görülen nöbetlerdir. Lenf kutusu genişlemesi de jeneralize epilepside görülen bir nöbet çeşididir ve beyindeki anormal elektriksel aktiviteler sonucu oluşur.
Epilepsi hastalığı farklı çeşitleri ile ortaya çıkabilse de, doğru bir tanı ve tedavi ile kontrol altına alınabilmektedir.
Fokal Epilepsi
Fokal epilepsi, beynin belirli bir kısmında başlayan nöbetler ile karakterize edilir. Bu epilepsi çeşidi, farklı belirtilere ve nöbet tiplerine neden olabilir.
| Nöbet Tipi | Belirtileri |
|---|---|
| Başlangıç Nöbeti | Sesler, görüntüler, koku veya tat gibi alüsinasyonlar, mide bulantısı, hızlı kalp atışı |
| Motor Nöbeti | Kas spazmları, kas seğirmesi veya kasılma, kolların veya bacakların hareketsizliği |
| Duyusal Nöbet | Ciltte karıncalanma, uyuşma veya acı hissi, çarpıntı |
Birçok kişi fokal epilepsi için yalnızca bir nöbet geçirebilir, ancak bazıları sık sık nöbet geçirebilir. Bu nedenle, fokal epilepsi teşhisi alan kişilerin nöbetlerinin tetikleyicilerini belirlemesi ve önlemeye çalışması önemlidir.
Basit Fokal Nöbetler
Basit fokal nöbetler, epilepsi hastalığının en yaygın görülen türlerinden biridir. Bu nöbetler, beyinde sadece bir bölge etkilendiğinde ortaya çıkar. Belirtileri şöyle sıralanabilir:
- Titreme veya kasılmalar,
- Uyuşma veya karıncalanma,
- Göz çevresinde veya yüzde belli belirsiz hareketler,
- Seslerin veya kokuların farklı algılanması,
- Zihnin bulanıklaşması,
- Konuşmanın ya da anlama yeteneğinin geçici kaybı.
Bu belirtiler gösterildiğinde, birçok insan fokal nöbeti grip veya başka bir hastalıkla karıştırabilir. Ancak, basit fokal nöbetlerin işaretleri aniden ortaya çıkar ve genellikle birkaç dakika içinde kaybolur. Hastalarda aynı belirti ve semptomlar aynı şekilde tekrar edebilir.
Kompleks Fokal Nöbetler
Kompleks fokal nöbetler, beynin bir bölümünden kaynaklanır ve bazen otomatik davranışlar, hafıza kaybı veya karmaşık hareketler gibi belirtilerle kendini gösterir. Hastaların, çevrelerinde olanları fark edemediği zaman aralıkları da vardır. Kompleks fokal nöbetlerin şiddeti, kesin bir şekilde belirsizdir. En yaygın belirtileri arasında baş dönmesi, bulantı, yüksekten düşme hissi, çarpıntı hissi bulunur. Bazı olgular ayrıca yutkunma zorluğu, dilin ya da çenelerin kontrol edilemeyişi, bulanık görmeler veya çift görme de yaşayabilirler. Kompleks fokal nöbetler, birçok durumda karmaşık hareketler ile birlikte yaşandığı için hastanın günlük hayatını önemli ölçüde etkileyebilir.
Jeneralize Epilepsi
Jeneralize epilepsi, beyindeki bir anormallikten dolayı meydana gelen epilepsi türüdür. Jeneralize nöbetler, beynin her iki yarısında eşit olarak başlar ve aynı anda her iki yarısına da yayılabilir. Nöbetler, genellikle bilinç kaybı veya bayılma hissi ile birlikte titreşimler, spasmlar ve kasılmalardan oluşur.
Bununla birlikte, jeneralize epilepsinin farklı çeşitleri vardır. Absans nöbeti olarak bilinen genellikle çocuklarda görülen bir tip, aniden başlayan bilinç kaybı ve titreme hissi ile karakterizedir. Lenf kutusu genişlemesi nöbetleri, beynin her iki yarısındaki hücrelerin aşırı uyarılmasından kaynaklanır. Bu tip nöbetler çok ciddi olabilir ve tedavi gerektirir.
Jeneralize epilepsinin diğer belirtileri arasında baş ağrısı, göz titremesi, anormal yorgunluk, konsantrasyon problemleri ve hafıza kaybı yer alabilir. Doğru tanı ve tedaviyle, jeneralize epilepsi hastalığı kontrol altına alınabilir, bu nedenle belirtilerin farkında olmak ve tedaviye erken başlamak önemlidir.
Abseyan Nöbetler
Abseyan nöbetler, jeneralize epilepsinin bir türüdür ve genellikle çocuklarda görülür. Bu nöbetlerin belirtileri arasında tekrarlayan kas kasılmaları, nefes alıp vermede zorlanma, ciltte solukluk ve bayılma hissi vardır. Abseyan nöbetlerinin süresi birkaç dakikadan daha uzun olabilir ve yoğun bir şekilde tekrarlanabilir. Bu nöbetler, EEG gibi tetkiklerle teşhis edilir ve antikonvülzan ilaçlarla tedavi edilebilir. Ancak, bu nöbetlerde solunum problemleri yaşanabilir ve ciddi bir durum olabilir. Bu nedenle, bu nöbetler yaşanırsa bir sağlık profesyoneline danışılmalıdır.
Lenf Kutusu Genişlemesi
Epilepsi hastalığının jeneralize epilepsi çeşitlerinden biri Lenf Kutusu Genişlemesi adı verilir. Bu nöbet türünde, lenf nodlarındaki anormal büyüme epileptik nöbetlere yol açar. Bu nöbetler, tekrarlayan bir şekilde ortaya çıkar ve solunum durmasına neden olabilir. Doğru teşhis ve tedavi edilmediğinde, en kötü senaryo ölümdür. Bazı belirtiler arasında ateş, soğuk terleme, kalp atışında düzensizlik, bulantı, kusma, ağızda köpüklenme ve kasılmalar yer alır. Bu nedenle, lenf kutusu genişlemesi şüphesi olan bir hastanın hemen uzman bir doktora gitmesi önemlidir.
Tedavi
Epilepsi hastalığı tedavi edilebilir bir hastalıktır. Genellikle tedavide kullanılan yöntemler ilaç tedavisi, cerrahi müdahale ve ketojenik diyet uygulamasıdır. İlaç tedavisi, doktorların gözetiminde belirli ilaçların kullanılmasını içerir. Bu ilaçların yan etkileri olabileceğinden, doktorunuzun yönlendirmeleri doğrultusunda dozları ayarlamak önemlidir. Cerrahi müdahale, epilepsi nedeniyle hasar görmüş beyin dokusunun çıkarılması veya azaltılmasını içerebilir. Ancak, bu yöntem sadece özel vakalarda kullanılır. Ketogenik diyet ise az karbonhidrat ve yüksek yağ içeren bir diyettir. Bu diyete bağlı kalarak epilepsi hastalarında nöbet sıklığını azaltmaya yardımcı olabilir. Doktorunuz ile tedavi seçenekleri ile ilgili detaylı bir konuşma yaparak en uygun tedavi seçeneğini seçebilirsiniz.
